Эрүүл мэнд, Анагаах

1. Зүрх, судас, үе мөчний эмгэгүүд
2. Уушигны эмгэгүүд
3. Хоол боловсруулах замын эмгэгүүд
4. Бөөр, дотоод шүүрлийн эмгэгүүд
5. Арьсны эмгэгүүд
6. Нүдний эмгэгүүд
7. Эх барихын тусламж
8. Эмэгтэйчүүдийн өвчин
9. Хүүхдийн эмгэгүүд
10. Хэвлийн хөндийн мэс заслын өвчнүүд
11. Гэмтэл согогын эмгэгүүд болон бусад

Орчны эрүүл ахуйн зөвлөмж

Эрүүл ахуйн зурагт зөвлөмж

Хүн төрөлхтөн олон зууны турш эрүүл мэндийг сахин хамгаалах, өвчин эмгэгтэй тэмцэх талаар их туршлага хуримтлуулж, тэр нь үлгэр оньсгонд ч оржээ.

НХСХЁЗ-д суралцахуйн суурь бүтэц
Бүлэг 1 | Удиртгал 9
Бүлэг 2 | Гурван цогц чадамж ба түүний гурван түвшин 15
Бүлэг 3 | Заах аргазүйн загвар 23
Бүлэг 4 | Хувь хүний түвшин 31
Бүлэг 5 | Нийгмийн түвшин 51
Бүлэг 6 | Тогтолцооны түвшин 67
Хэрэгжүүлэх удирдамж
Хэсэг 1 | Эхлэл 87
Хэсэг 2 | Ангид энэрэн нигүүлсэх уур амьсгал бүрдүүлэх зарчмууд 93
Хэсэг 3 | НХСХЁЗ сургалтын сурган хүмүүжүүлэгчийн
гүйцэтгэх үүрэг 99
Хэсэг 4 | НХСХЁЗ сургалтыг сурагчиддаа тохируулах нь 102
Хэсэг 5 | Суралцах үйл явцад үнэлгээ өгөх нь 104
Хэсэг 6 | Амжилттай хэрэгжүүлэх нэмэлт хүчин зүйлс 107

• Сэдэв 1: Бага насны хүүхдийн цогц хөгжил
• Сэдэв 2: Бага насны хүүхдийн хоол тэжээл
• Сэдэв 3: Бага насны хүүхдийн эрүүл мэнд
• Сэдэв 4: Бага насны хүүхдийн асаргаа, халамж
• Сэдэв 5: Бага насны хүүхдийн хамгаалал
• Сэдэв 6: Бага насны хүүхдийн хөгжил, боловсрол
• Сэдэв 7: БНХ-ийн хөгжлийг дэмжих цогц бодлогыг хэрэгжүүлэх стратеги төлөвлөгөө

Интернэт хэрэглэхдээ юунд анхаарах тухай 6-11 насны хүүхдүүдэд зориулсан энэхүү гарын авлагыг Харилцаа, холбооны зохицуулах хороо, НҮБ-ын Хүүхдийн сан хамтран гаргав.

Монгол улс, тэр дундаа боловсролын салбар КОВИД-19 цар тахлын нөхцөл байдлыг дэлхийн бусад улс орнуудын нэгэн адил богино хугацаанд цаг алдалгүй шинжлэн судалж, баримт нотолгоонд суурилсан оновчтой шийдвэр гаргахад онцгойлон анхаарч буй цаг үед НҮБ-ын Хүүхдийн Сан, Боловсрол, шинжлэх ухааны яамны захиалгаар “Хүүхдийн нийгэм-сэтгэл зүйн асуудал, эрсдлийг илрүүлэх судалгаа”-г хийсэн.

Ном зүйг эмхэтгэн бэлтгэсэн: Ч.Оюунчимэг, Я.Алтанцэцэг, Г.Гантөмөр, Ч.Нарангэрэл

Энэхүү ном зүйн судалгаа нь хүнсний хангамж, чанар, эрүүл ахуйн аюулгүй байдал, шимт чанарын асуудлыг хамарсан болно. Энэхүү ном зүйд хамрагдсан хүнсний аюулгүйн байдлын холбогдолтой бүтээлийн эх сурвалжийг Үндэсний Төв Номын Сан, Шинжлэх Ухаан, Технологийн Их Сургуулийн номын сан, Нийгмийн Эрүүл Мэндийн Хүрээлэнгийн номын сан, Хүнсний эрдэм шинжилгээ, үйлдвэрлэлийн “ХҮНСТЕХ” корпорацийн номын сан, ХААИС-ийн номын сан, МУИС-ийн номын сан, Шинжлэх Ухаан, Мэдээлэл, Технологийн Паркийн номын сан, Хүнсний Технологийн Коллежийн номын сан, Стандартчилал, Хэмжилзүйн Үндэсний Төвийн номын фонд, Нээлттэй Нийгэм Форумын номын фонд, НҮБ болон олон улсын байгууллагуудын төсөл, судалгааны фондуудын каталогиудыг шүүн бүтээлүүдийг судалж, сонгон эмхэтгэв.

НҮБ-ын Тогтвортой хөгжлийн сангийн санхүүжилтээр хэрэгжиж буй "Малчдын нийгмийн хамгааллыг өргөжүүлж, цочролд бэлэн байх чадавхийг нэмэгдүүлэх нь" НҮБ-ын хамтарсан төслийн хүрээнд НҮБ-ын Хүн амын сангаас иргэдийн нөхөн үржихүйн эрүүл мэнд ба эрхийн талаар болон жендерт суурилсан хүчирхийллээс сэргийлэх мэдлэгийг нэмэгдүүлэх, мөн өөртөө итгэлтэй байх, харилцааны ур чадвар, шийдвэр гаргалт, стрессээ зохицуулах зэрэг зөөлөн ур чадваруудаа хөгжүүлэхэд зориулж 3 цуврал комик номыг хэвлэн гаргалаа. Уг цувралыг Боловсролын Ерөнхий Газрын Насан туршийн боловсролын хэлтэстэй хамтран боловсруулав.

НҮБ-ын Тогтвортой хөгжлийн сангийн санхүүжилтээр хэрэгжиж буй "Малчдын нийгмийн хамгааллыг өргөжүүлж, цочролд бэлэн байх чадавхийг нэмэгдүүлэх нь" НҮБ-ын хамтарсан төслийн хүрээнд НҮБ-ын Хүн амын сангаас иргэдийн нөхөн үржихүйн эрүүл мэнд ба эрхийн талаар болон жендерт суурилсан хүчирхийллээс сэргийлэх мэдлэгийг нэмэгдүүлэх, мөн өөртөө итгэлтэй байх, харилцааны ур чадвар, шийдвэр гаргалт, стрессээ зохицуулах зэрэг зөөлөн ур чадваруудаа хөгжүүлэхэд зориулж 3 цуврал комик номыг хэвлэн гаргалаа. Уг цувралыг Боловсролын Ерөнхий Газрын Насан туршийн боловсролын хэлтэстэй хамтран боловсруулав.

Тархины харвалт гэж юу вэ?

Тархины артерийн судас бөглөрсөн, эсвэл хагарснаас тархины цусан хангамж гэнэт тасалдахыг тархины харвалт гэнэ. Тархины хэвийн ажиллагаанд шаардлагатай глюкоз, хүчилтөрөгч бүхий цусан хангамж дутагдсанаас тархины үйл ажиллагаа алдагдаж үхэлд ч хүргэх аюул учруулдаг.

Артерийн даралтыг хянах
Идэвхтэй дасгал хөдөлгөөн хийх
Эрүүл амьдралын хэв маяг хэвшүүлэх
Эрүүл зөв хооллох
Биеийн жинг бууруулах
Хорт зуршлаас татгалзах
Стрессийг зөв тайлах
Урьдчилан сэргийлэх үзлэгт тогтмол хамрагдах

Өсвөр насны охидын дадал хэвшил болон тэдний боловсрол, эрүүл мэндэд үзүүлж буй нөлөөллийг ойлгох нь.