Эдийн засаг, төр, менежмент

1.  ХӨДӨЛМӨР, НИЙГМИЙН ХАМГААЛЛЫН СУДАЛГААНЫ ИНСТИТУТ 2015-2016 оны хичээлийн жилд их, дээд сургууль болон мэргэжлийн боловсрол, сургалтын байгууллага төгсөгчид
2.  Судалгааг гүйцэтгэсэн: Хөдөлмөр, нийгмийн хамгааллын судалгааны институт, Хөдөлмөр эрхлэлтийн бодлогын судалгааны сектор Судалгааг гүйцэтгэсэн багийн гишүүд: М.Алтансүх ХНХСИ-ийн захирал И.Энхбаатар ХЭБСС-ын эрхлэгч Д.Алтангэрэл ХЭБСС-ын эрдэм шинжилгээний ажилтан Г.Мягмардулам ХЭБСС-ын эрдэм шинжилгээний ажилтан Н.Жаргалсайхан ХЭБСС-ын эрдэм шинжилгээний ажилтан Б.Эрдэнэтуяа ХЭБСС-ын эрдэм шинжилгээний ажилтан С.Хүрэл-Эрдэнэ ХЭБСС-ын эрдэм шинжилгээний ажилтан Хэвлэлд бэлтгэсэн: С. Түшигтулга

Үнэлгээний чадавхийг бэхжүүлэх нь

Хөгжлийн үр дүнгийн төлөө ажиллах нь

Латин Америкийн макро эдийн засгийн институцийн тогтолцооны үнэлгээ

Төслийн үнэлгээнээс Институцын гүйцэтгэлийн үр дүнгийн үнэлгээ рүү

Үнэлгээний тогтолцоо стратегийн удирдлагын арга хэрэгсэл болох нь

Үнэлгээний чадавхтйг хөгжүүлэх үзэл баримтлалын хүрээ

Байгаль орчин ба хөгжлийн үнэлгээний чадавхийг дэмжих нь

Чадавхийг бэхжүүлэх нь

Мадагаскарын байгаль орчин, хөдөөгийн хөгжил, хүнсний аюулгүй байдлын хөтөлбөр

....

Хөгжлийн үнэлгээ хаашаа явж байна вэ?

80/20 зарчим буюу хэрхэн бага хүч чармайлт гаргаж илүү их амжилтад хүрэх тухай шинжлэх ухааны үндсэн дээр тайлбарласан аргачлал. Англи хэл дээр унших, файлыг татах.

Бизнес загвар бүтээх тухай англи хэл дээрх тайлбар.

Гадаад харилцааны яамны бүтэц, зохион байгуулалт
Гадаад харилцааны яамны 2016-2020 оны үйл ажиллагааны тэргүүлэх чиглэл
Бүлэг 1. Олон улсын харилцааны байдал ба монгол улсын гадаад орчин
Бүлэг 2. Монгол улсын гадаад бодлогын үйл ажиллагаа:хоёр талын харилцаа
Бүлэг 3. Олон талт хамтын ажиллагаа
Бүлэг 4. Монгол улсын худалдаа,эдийн засгийн гадаад харилцаа
Бүлэг 5. Гадаад сурталчилгаа, соёлын харилцаа
Бүлэг 6. Эрх зүй ба консулын үйл ажиллагаа
Бүлэг 7. Хавсралтууд

Хянан тохиолдуулсан: Доктор, профессор Нямдаагийн Отгонсайхан (Худалдаа Үйлдвэрлэлийн Их Сургууль)
Орчуулсан: Ахлах синхрон орчуулагч Дашнямын Сэнгэлмаа

Энэхүү хэвлэлийн агуулгыг Зөвлөх Компани бүрэн хариуцах ба Европын Холбооны үзэл  санааг ямар нэгэн байдлаар тусгаагүй болно.

Энэхүү толь бичгийг Европын Холбооны санхүүжилтээр хэрэгжиж байгаа “Монголын худалдааг дэмжих” ТРАМ төслийн дэмжлэгтэй боловсруулсан ба хамтран ажиллаж үнэтэй хувь нэмэр оруулсан ахлах синхрон орчуулагч Д.Сэнгэлмаа, Худалдаа үйлдвэрлэлийн их сургуулийн профессор Н.Отгонсайхан, Гадаад Харилцааны Яамны Гадаад худалдаа, эдийн засгийн хамтын ажиллагааны газрын хамт олонд чин сэтгэлийн талархал илэрхийлж байна.

Монголын худалдаа, хөрөнгө оруулалтын замын зураглал (ХХОЗЗ) нь Монгол Улсын Засгийн газрын ивээл дор, Гадаад харилцааны яам (ГХЯ), Монголын үндэсний худалдаа, аж үйлдвэрийн танхим (МҮХАҮТ)-ын манлайллын хүрээнд боловсруулагдав. Түүнчлэн, төр, хувийн хэвшлийн нийгэмлэгүүдийн үнэт санал, удирдамжид тулгуурлан ХХОЗЗ-ийг боловсруулан бэлтгэв.

Европын Холбооны санхүүжилттэй “Монгол Улсад Тогтвортой хөгжлийн зорилготой уялдсан төсвийн төлөвлөлтөөр хөдөлмөр эрхлэлтийн шинэчлэлийг дэмжих нь” төсөл

Энэхүү Төсвийн зарлагын шинжилгээг Европын холбооноос Монгол Улсын Засгийн газарт үзүүлж буй төсвийн дэмжлэгийн бүрэлдэхүүн “Монгол Улсад Тогтвортой хөгжлийн зорилготой уялдсан төсвийн төлөвлөлтөөр хөдөлмөр эрхлэлтийн шинэчлэлийг дэмжих нь” техник туслалцааны төслийн хүрээнд боловсруулав.

• Профессор Я.Долгоржав. Төвлөрлийг сааруулах нь: Нутгийн өөрөө удирдах ёсыг орон нутагт үр дүнтэй хэрэгжүүлэх нь
• Профессор Н.Бурмаа. VUCA Ертөнц хувьсамтгай, тодорхойгүй, эргэлзээтэй, нарийн төвөгтэй байдал онолын судалгаа
• Профессор Ян Цыков. VUCA Ертөнцөд Төрийн захиргаа шилжих, хувирах эсвэл дасан зохицох уу? ХБНГУ-ын жишээн дээр
• Профессор Жон Дaффи. Хувьсамтгай, тодорхойгүй, нарийн төвөгтэй, эргэлзээтэй байдлыг оновчтой удирдах нь: Төрийн захиргааны байгууллагын удирдлага, үр дүн - зохицуулалтын хүрээ
• Дэд профессор Г.Баасанжав. VUCA нөхцөл дэх төрийн бодлого, хэрэгжүүлэлт: COVID 19 Цар тахлын удирдлага (Улс орнуудын харьцуулалт, дүгнэлт, зөвлөмж)
• Профессор Д.Байгал. XXI зууны төрийн албаны удирдах ажилтнуудад шаардлагатай компетенц (Цогц чадамж)

Эдийн засаг .........................................................................9
Банк, санхүү, хөрөнгө оруулалт .........................................57
Анхны нийтийн арилжаа .................................................169
Үл хөдлөх хөрөнгө, ипотекийн зээл ................................179
Англи нэр томьёоны жагсаалт буюу индекс ....................197

Эмхтгэсэн:

З. Отгон

С.Цолмон

Хөгжлийн бэрхшээлтэй иргэдийг ажиллуулдаг олон ажил олгогчид дэлхий даяар үүнийг гэрчлэн баталж байна. Харин бусад ажил олгогч эзэд хөгжлийн бэрхшээлтэй иргэдийг авч ажиллуулахыг хүсдэг боловч ямар ажил өгөхөө сайн мэддэггүй тул тэдэнд энэ тал дээр дэмжлэг хэрэгтэй байдаг.

Энэхүү тайланд “Монгол Улсын хөдөлмөрийн зах зээлийн өнөөгийн болон ирээдүйн ажлын байрны эрэлт, нийлүүлэлтийг тодорхойлох” судалгаанаас гарсан үр дүн, дүгнэлт, зөвлөмж зэргийг багтаасан бөгөөд Европын холбооны санхүүжилтээр НҮБ-ын Хөгжлийн хөтөлбөрийн хэрэгжүүлж буй “Монгол Улсад Тогтвортой хөгжлийн зорилготой уялдсан төсвийн төлөвлөлтөөр хөдөлмөр эрхлэлтийн шинэчлэлийг дэмжих нь” төслийн хүрээнд хийв.

Он цагийн хэлхээс (Монголбанк)
1260 - Манай улс дэлхийд анх удаа цаасан мөнгө гаргасан
1924 - Худалдаа Аж Үйлдвэрийн Банк байгуулагдсан
1925 - Үндэсний валютыг төгрөгөөр тогтоосон
1926 - Цагаан мөнгөн зоос анх гүйлгээнд гаргасан
1931 - Урт хугацаатай зээл өгч эхэлсэн
1940 - Улсын төсөв Монголбанкаар дамжих болсон
1946 - Зээлийн барьцаа эхэлсэн
1954 - Монголбанк Монгол улсын Засгийн газрын мэдэлд бүрэн шилжсэн
1963 - Монгол улс олон талт тооцооны системд шилжсэн
1991 - 2 шатлалт банкны тогтолцоог нэвтрүүлсэн

Төрийн албаны шалгалтад бэлтгэх тестийн ном.

СЭДЭВ 1. МӨНГӨӨ ХЭРХЭН УДИРДАХ ВЭ? ........ 7
1.1. Мөнгө, мөнгөний үнэ цэнэ ...................... 7
1.2. Орлого, түүнийг бүрдүүлэх боломж нөөц ............ 10
1.3. Зардал, түүнийг хэмнэх арга ............. 12
1. “МӨНГӨӨ ХЭРХЭН УДИРДАХ ВЭ?” Сэдвийн арга зүй ....... 16

• Бүлэг 1. Монгол Улсын хөдөлмөрийн зах зээл: зарим онцлох баримт
• Бүлэг 2. Хөдөлмөр эрхлээгүй хүмүүсийн төлөв байдал
• Бүлэг 3. Хөдөлмөрийн зах зээлийн хөдөлгөөн, урсгалын дүн шинжилгээ
• Бүлэг 4. Ажлын талаарх санаа бодол, хүлээлт
• Бүлэг 5. хөдөлмөр эрхлэхэд тулгарч буй саад бэрхшээл, хөдөлмөр эрхлэлтийн байгууллагуудын үүрэг
• Бүлэг 6. үндсэн үр дүн болон ажилгүйдлийг бууруулах, хөдөлмөр эрхлэлтийг дэмжихэд чиглэсэн бодлогын хувилбарууд

Хамрах хүрээ

Энэ стандартаар төрийн үйлчилгээг операторын горимоор үзүүлж буй үйлчилгээ эрхлэгч байгууллагын ажилтанд болон ажлын байранд тавих ерөнхий шаардлагыг тогтоосон.

Олон улсын хөдөлмөрийн товчооны хэвлэл нийтлэл нь Зохиогчийн эрхийн тухай түгээмэл конвенцын 2 дугаар Протоколд заасны дагуу зохиогчийн эрх эдэлнэ. Гэвч эх сурвалжийг нь дурдсан тохиолдолд зөвшөөрөл авалгүйгээр тэдгээрээс иш татан ашиглаж болно.